Słowo sesshin złożone jest z dwóch ideogramów chińskich, których znaczenie jest wielorakie. Pierwszy z nich to setsu (dosł. „połączyć ze sobą”), oznaczające „zjednoczenie”, lecz również „przyjęcie”, „dotknięcie” i „kontynuację”. Kolejny z ideogramów, shin (dosł. „umysł”), odnosi się do postrzegania umysłu w różnych aspektach jednostkowych i uniwersalnych. Można więc powiedzieć, że sesshin jest okazją do zjednoczenia tych dwóch: wszech-umysłu (tzw. wielkiego umysłu, który bywa metaforycznie objaśniany przez analogię np. z bogiem, buddą, uniwersum itp.) z umysłem „zwyczajnym” praktykującego (tzw. małym umysłem, na który składają się myśli, odczucia, emocje i różne osobiste uwarunkowania).
Podczas zazen, które jest podstawą sesshin, następuje proces zacierania się ich oddzielenia i zrozumienia braku realności wynikającego stąd pozornego dualizmu. Wraz z kontynuacją praktyki wzrasta świadomość jednostki i zgodność jej działań z rytmem wszystkich rzeczy, co prowadzi do naturalnego harmonizowania się z rzeczywistością taką, jaka jest. Ideogram setsu oznacza również „poznawanie”, „regulację” i „kontrolę” – i temu właśnie służy praktyka sesshin. Rozkład zajęć podczas sesshin nie jest przypadkowy, a wszelkie przewidziane w nim aktywności prowadzą w kierunku „dostrojenia się” umysłu osoby praktykującej do zastanej rzeczywistości, zarówno zewnętrznej, jak i do własnej – mentalnej.
W Polsce odbywają się zazwyczaj takie kilkudniowe treningi, rozpoczynane w czwartek wieczorem przed kolacją. Nazajutrz, po porannej pobudce, uczestnicy udają się do sali medytacji, rozpoczynając dzień od praktyki zazen. Pomiędzy dwoma rundami siedzącej praktyki następuje często medytacja w ruchu. Może być to kin-hin, bardzo powolny marsz, kiedy to każdy krok jest synchronizowany z oddechem, a praktykujący podążają w szeregu, w równej odległości od siebie, dostosowując się do rytmu wszystkich idących, lub procesja praktykujących wokół klasztoru
Podczas medytacji w ruchu uczestnicy zachowują uważność i nierozproszoną obecność, jak podczas medytacji siedzącej. Po porannym zazen następuje ceremonia wyrażająca wdzięczność i hołd dla historycznego Buddy Śakjamuniego i linii mistrzów, dzięki którym przekaz zen (od mistrza do ucznia) dotrwał do obecnych czasów, a także dla wszystkich istot i warunków, dzięki którym praktykujący mają możliwość uczestnictwa w sesshin. Rdzeniem ceremonii jest recytacja Sutry Serca, zawierającej esencję obszernego zbioru sutr mądrości, odnoszących się do natury wszystkich zjawisk i umysłu. Fragment „forma nie różni się od pustki, pustka nie różni się od formy; forma w swej istocie jest pustką, pustka w swej istocie jest formą; tak samo jest z odczuwaniem, postrzeganiem, działaniem i świadomością” stanowi jedną z podstaw nauk mahajany. Podczas intonacji sutry każdy z praktykujących stara się zharmonizować swoją recytację ze wszystkimi.
Po ceremonii praktykujący rozkładają miski i rozpoczyna się formalny posiłek Oryōki (dosł. „naczynie, które mieści w sobie konieczną ilość”). Dość często w codziennym życiu spożywamy swoje posiłki niedbale, w pośpiechu, nie zdając sobie sprawy z długiej drogi, jaką przebyły składniki naszego pożywienia, a także z zaangażowania i pracy wielu osób, zanim jedzenie trafiło na nasz stół. Podczas Oryōki posiłek spożywany jest uważnie, z dbałością, szacunkiem i wdzięcznością, które pojawiają się naturalnie wraz z kontynuacją regularnej praktyki i uświadomieniem sobie związków przyczynowo-skutkowych. Zaczynamy dostrzegać, że składniki posiłku to nie są po prostu produkty, za które się zapłaciło i odtąd „należą do nas”, ale są ofiarą i darem poświęcenia się wielu istot, a samo jedzenie jest lekarstwem dla prawidłowego funkcjonowania ciała. Po posiłku przychodzi czas na kolejną rundę medytacji, a po niej czas obiadu i poobiedniej przerwy.
Dalej może odbywać się samu, czyli praca, podczas której „jeden służy wszystkim, a wszyscy jednemu”, dopełniając się nawzajem w czynnościach i odpowiedzialnościach związanych z rytmem sesshin. Praktykujący mają przydzielone różne prace, może to być sprzątanie, zmywanie, praca w kuchni czy w ogrodzie, serwowanie posiłków lub układanie kwiatów. Wszystko to są zabiegi służące prawidłowemu przebiegowi odosobnienia, odbywane w atmosferze współdziałania. Uczestnik porzuca w tym czasie swoje indywidualne tendencje na rzecz uważnej, życzliwej i szczodrej pracy.
Czasem prowadzący sesshin decyduje, że zamiast pracy odbędą się inne aktywności. Może to być masaż, kurs ikebany czy inne tego typu działania, związane z dziedzictwem tradycji zen. Po samu jest krótki czas odpoczynku, a następnie kolejne rundy zazen, po których może nastąpić mondo. Podczas mondo praktykujący mają możliwość zadania swojego pytania bezpośrednio Mistrzowi Kaisenowi (poprzez komunikator Skype) lub prowadzącemu sesshin. Kolejnym punktem programu dnia jest kolacja i ostatnia runda uważnego siedzenia, po której następuje czas snu. Uczestnicy udają się do swoich pokoi, starając się nie hałasować i uszanować spokój innych. Następny dzień odbywa się w podobnym rytmie i kończy ostatnią kolacją, odbywaną w rozluźnionej, swobodnej atmosferze. Ostatniego dnia odosobnienia pierwszy zazen zaczyna się zazwyczaj później, po śniadaniu, aby praktykujący mogli odpocząć przed podróżą. Sesshin kończy się obiadem, po którym wręczone zostają praktykującym certyfikaty uczestnictwa.
Wszyscy opuszczają ośrodek starając się pozostawić jak najmniej śladów swojej bytności i nie obarczając sprzątaniem po sobie organizatorów. Wszyscy praktykujący, którzy biorą udział w odosobnieniu, powinni zgodnie uczestniczyć we wszystkich formalnie przewidzianych aktywnościach. Jeśli któryś z uczestników jest chory lub z innych powodów nie jest w stanie w pełni uczestniczyć w praktyce, powinien zwrócić się do osób odpowiedzialnych za praktykę podczas sesshin i uzyskać indywidualne zalecenia. Istotą praktyki jest harmonizowanie się ze wszystkimi i podążanie za rytmem sesshin, a nie realizowanie własnych oczekiwań czy przyzwyczajeń. Podstawą tego jest zaufanie do osoby prowadzącej sesshin, która jest mniszką lub mnichem upoważnionym przez Mistrza, i stosowanie się do jej zaleceń. Osoby biorące udział w odosobnieniu powinny uprzednio regularnie praktykować w jednym z ośrodków wspólnoty. W innych przypadkach niezbędne jest uzyskanie zgody osoby prowadzącej ośrodek lub sesshin.